Entramos na igrexa de Santa María do Cebreiro e, aínda que é un domingo de sol e arredor de nós pasea máis xente coas súas cámaras, podemos imaxinar parcialmente o que deberon de sentir os peregrinos que chegaron até aquí en inverno, debilitados pola subida do monte que viñan de facer e despois de ter pasado perigos e traballos que hoxe nos costa imaxinar. Nesta pequena igrexa, un útero de pedra santa e románica, é onde mellor vexo a relixiosidade do Camiño.
Só perturba a insinceridade dun canto gregoriano que soa como música ambiental e que perverte o lugar. Que os turistas usen un templo para satisfacer a súa curiosidade en troques de para orar é lexítimo, mentres non impidan a oración, pero que sexa o propio clero quen transforme o ámbito sagrado en tremoia con banda sonora, un videoclip estático, aínda que sexa cunha música nacida no seu día para o culto, é unha confusión penosa. Ou non?
Nunha capela lateral está exposto o grial do Cebreiro, que centra o escudo de Galicia, un dos varios griais que hai en Europa. O grial é o recipiente sagrado celta e a copa da Última Cea na versión cristianizada do mito. O grial é a pureza inacadábel e que debe ser sempre procurada. O grial é o inexistente que debe ser demandado. O grial é o máis antigo que debe presidir o horizonte.
Unha veciña desta parroquia rézalle de xeonllos a esta modesta copa. Detrás dela un home grava en vídeo o cáliz e a muller rezando. Detrás del eu contémploos aos dous e quero que todo teña un senso que os apreixe a ambos, e mesmo me englobe a min.
O cáliz é modesto e ao mesmo tempo irradia a súa presenza impoñente. Pequeno, rudo e fermosísimo. Vén dun tempo remoto e chega cargado co misterio do fundacional e da lenda. Hai moitos anos un cura facía misa nun domingo de grandes neves, o único fregués aquel día era un vello que fora até alí desde un lugar afastado desafiando o temíbel inverno. O cura consideraba o absurdo e o inxenuo que era aquel vello que o obrigaba a misar só para el mentres consagraba ese cáliz co viño, nese momento o viño volveuse sangue de Cristo. Unha lección de fe.
de Toro, Suso: „A frecha amarela“ en: Alá no noroeste... Unha cartografía literaria do Camiño en León. [coordinado por] Javier Gómez-Montero. León, Lobo Sapiens 2010. p. 284-285.
Ao pé da torre da milenaria igrexa do Cebreiro espera incansable para darnos a benvida aos peregrinos o párroco, restaurador do Camiño de Santiago e pai das frechas amarelas don Elías Valiña. Don Elías está triste, ¿que terá don Elías?, don Elías ten cara de gran preocupación. Ti si es un peregrino perpetuo e permanente, don Elías. ¿E que sería o que che obrigou a quedar aquí no Camiño? ¿Que pensarás do que lle fixeron ultimamente? Estalle facendo moita falta a túa tenaz protección: a quen tiñan que poñer de garda nas portas dos albergues era a ti e non ao parvo Pelegrín.
Rutherford, John: As frechas de ouro. Vigo: Galaxia, 2004. pp. 44-45